Góry Sowie znam od lat. Zawsze jednak skupiałem się na tej ich części, która związana jest z Kompleksem Riese. Jak się okazuje, jest tam jeszcze sporo szlaków, których przejście może być bardzo interesujące. W sieci …
Góry Sowie to nie tylko piękne widoki. To również kawałek militarnej historii Dolnego Śląska. Skrywają one między innymi podziemia wykute przez Niemców w masywie Włodarza. O tych podziemiach, czyli Kompleksie Riese, znajdziecie więcej informacji na …
Twierdza Srebrna Góra – największa w Europie twierdza górska Przeczytaj
Kompleks Włodarz to największe poznane do tej pory tajemnicze podziemia wykute w ramach projektu „Riese” (Olbrzym). Znajdują się oczywiście w Górach Sowich. Długość wykutych w gnejsie prekambryjskim korytarzy to około trzech kilometrów. Obok Podziemnego Miasta …
Kompleks Włodarz – serce „Olbrzyma” bije w Górach Sowich Przeczytaj
Kompleks Jawornik to jeden z trzech (obok Sobonia i Gontowej) niekomercyjnych obiektów Riese. Nie ma tu przygotowanej trasy turystycznej i żeby go zwiedzić, trzeba się trochę ubrudzić. Czyli to, co tygrysy lubią najbardziej…
Kompleks Osówka nieco inaczej. Drugi dzień wrześniowej wyprawy Szlakiem Riese to spacer w okolicach Podziemnego Miasta Osówka. Po raz kolejny byliśmy na szczycie przy znanych wszystkim obiektach – Siłowni i Kasynie. Udało się też zobaczyć …
Miniony weekend znów udało mi się spędzić w Górach Sowich w kompleksie Riese. Dwa dni obfitowały w dobrą zabawę i sporą dawkę wiedzy o sowiogórskim Olbrzymie. No i pierwszorzędne towarzystwo. Pierwszego dnia organizatorzy przygotowali grę, …
Szlakiem Riese – Gra terenowa w Górach Sowich z historią w tle Przeczytaj
W Góry Sowie na Dolnym Śląsku wybrałem się drugi raz w tym roku. Wyprawa, tym razem zorganizowana pod hasłem „Szlakiem Riese„, jak zwykle udana. Kilka miejsc w Kompleksie Riese, w których już byłem, ale opowiedzianych …
Miała być już wiosna. I co? I znowu sypnęło śniegiem. Choć podróż zapowiadała się fatalnie, nie zrezygnowałem z zaplanowanej, kolejnej już wycieczki w Góry Sowie na Dolnym Śląsku. Tym razem chciałem zobaczyć z bliska kompleks …
Trasa naziemna wokół Kompleksu Włodarz – Góry Sowie Przeczytaj
Po raz kolejny zawitałem w Góry Sowie. Celem był oczywiście Kompleks Riese. Spacer po górach był jak zwykle bardzo pouczający i ciekawy. Poznałem miejsca, w które większość weekendowych turystów się nie zapuszcza. Jak się okazało, …
Do kolejnego wyjazdu w Góry Sowie zabierałem się jak przysłowiowy pies do jeża. Decyzja zmieniała się kilkukrotnie, ale w końcu zwyciężyła opcja wyjazdowa. Siłownia na Osówce ma jednak moc przyciągania. I po raz kolejny okazało …
Siłownia na Osówce wysprzątana, czyli Akcja „Belfer II” Przeczytaj
Już bezpośrednio po zakończeniu pierwszej wyprawy w Góry Sowie, niedosyt sprawił, że planowałem drugą. Udało się po pięciu tygodniach. Znów weekend w Górach Sowich, tym razem z przyjaciółmi.
Dla wielu hasło Góry Sowie może kojarzyć się z niemieckim słowem „Riese„, czyli „Olbrzym”. Masyw Włodarza to jedno z najbardziej tajemniczych miejsc na Dolnym Śląsku. Kilometry podziemnych korytarzy, sztolni i olbrzymich hal budowanych od jesieni …
Góry Sowie to pasmo górskie w Polsce stanowiące część Sudetów Środkowych. Znajduje się w województwie dolnośląskim. Powierzchnia Gór Sowich to ok. 200 km 2. Długość pasma to ok. 26 km. Licząc po linii grzbietowej robi się trochę dłużej, bo aż 36 kilometrów. Znajdują się pomiędzy Górami Wałbrzyskimi od zachodu a Górami Bardzkimi od wschodu. Góry Sowie graniczą także z Górami Kamiennymi. Pasmo leży w całości na terenie Polski.
Góry Sowie są najczęściej dość gęsto porośnięte lasem świerkowym. Czasem zdarzają się też inne drzewa, na przykład buki. I właśnie to gęste zalesienie oraz charakterystyczne płaskie szczyty sprawia, że nie są one atrakcyjne widokowo. Okolicę podziwiać można głównie z wież widokowych, pojedynczych skałek (jak na przykład Cesarskie Skały w Głuszycy lub odlesionych fragmentów zbocza.
Góry Sowie to najstarsza geologicznie część Sudetów. Zbudowane są głównie z bardzo twardych gnejsów prekambryjskich. Można tam również spotkać inne rodzaje skał: piaskowce, zlepieńce, granulity, pegmatyty i apitity. Zdarzają się także żyły kwarcowe.
Najwyższym szczytem Gór Sowich jest Wielka Sowa o wysokości 1015 m.n.p.m. Na polanie szczytowej znajduje się wieża widokowa, z której przy dobrej pogodzie można podziwiać okolicę. Jest też tam miejsce na ognisko, ławki i kapliczka. Wielka Sowa należy do Korony Gór Polskich. Na szczyt Wielkiej Sowy najlepiej wejść z Przełączy Sokolej. Na początku czeka was 15 minut ostrego podejścia, ale później robi się już łagodniej. Po drodze natomiast traficie na dwa schroniska: Orzeł i Sowa. W tym pierwszym można na przykład wypić kawę na tarasie z przepięknym widokiem.
Pierwsza wieża widokowa na szczycie Wielkiej Sowy powstała w 1886 roku. Była to drewniana konstrukcja posadowiona na betonowym, dwumetrowym fundamencie. Całość miała 20 metrów wysokości. Jej drewniana konstrukcja nie była jednak zbyt trwała i po wielu naprawach wieża ostatecznie została rozebrana w 1904 roku. Obecnie na jej miejscu znajduje się betonowa wieża widokowa wybudowana w latach 1905-1906. Wieża nominalnie była pomnikiem „Żelaznego Kanclerza” Bismarcka i jest jednym z niewielu tego typu obiektów, które przetrwały do naszych czasów.
Obecnie wieża widokowa na Wielkiej Sowie jest w remoncie do wiosny 2023 roku i w tym czasie będzie niedostępna dla turystów.
Pozostałe szczyty nie przekraczają 1000 m.n.p.m. Do tych najbardziej znanych należą:
Mała Sowa
Włodarz
Osówka
Kalenica
Słoneczna
Grabina
Sokolica
Gontowa.
Rzeźba terenu Gór Sowich
Góry Sowie mają dość charakterystyczne kształty. Podobne są do kopuł o stosunkowo stromych zboczach i wypłaszczonych wierzchołkach. Stąd dość strome podejścia i stosunkowo płaskie szlaki w obszarach szczytowych. Warto zauważyć, że zbocza południowe są znacznie łagodniejsze od tych północnych.
Mnie w Góry Sowie przyciągnął Kompleks Riese, czyli pozostałości po wielkiej budowie z czasów II Wojny Światowej. Zdecydowanie polecam odwiedziny w przygotowanych do obsługi ruchu turystycznego częściach Olbrzyma, czyli Kompleks Rzeczka, Kompleks Osówka i Kompleks Włodarz. Dla tych bardziej odważnych i lubiących miejsca z dreszczykiem też się coś znajdzie. Można „na dziko” zwiedzać kompleksy Jawornik, Soboń i Gontowa. Tego ostatniego jednak zwiedzać nie polecam. Sztolnie bite w piaskowcu są bardzo niebezpieczne i grożą w każdej chwili zawaleniem. Zresztą, zwiedzanie dzikich obiektów jest, tak czy siak, bardzo niebezpieczne i jeśli się na nie zdecydujecie, pamiętajcie o ryzyku.
Poza pozostałościami po III Rzeszy w Górach Sowich zdecydowanie warto odwiedzić Wielką Sowę, Zamek Grodno, Jezioro Bystrzyckie z zaporą wodną i twierdzę Srebrna Góra.
Schroniska w Górach Sowich:
Zygmuntówka
Orzeł
Sowa
Bacówka
Szlaki Turystyczne w Górach Sowich
W Górach Sowich wytyczono sporo ciekawych szlaków. Przebiega przez nie między innymi Główny Szlak Sudecki (czerwony). Umożliwia to zaplanowanie jednodniowych pętli o różnej długości lub jednokierunkowych tras z jednego punktu do drugiego. Ponadto spotkacie tam sporo tras rowerowych MTB. Ze względu na niezwykłe walory tego obszaru stworzono tu w 1991 roku Park Krajobrazowy Gór Sowich. W tym dziale znajdziecie sporo opisów szlaków w Górach Sowich.
Kompleks Riese to jedna z głównych atrakcji Gór Sowich. Owiany mgłą tajemnicy przyciąga tysiące gości z całego świata. Zwłaszcza po gorączce Złotego Pociągu, zainteresowanie poszukiwaczy skarbów i turystów żądnych sensacji bardzo wzrosło. Wokół Kompleksu Riese narosło wiele mitów i niedomówień. Są też historie z pogranicza fantastyki i zwykłego obłędu. Nie zmienia to faktu, że miejsce jest bardzo ciekawe i warte odwiedzenia. Obiekty dostępne turystycznie (Rzeczka, Włodarz, Osówka są doskonale przystosowane do obsługi zwiedzających. Mnie trochę rażą multimedia w kompleksie Osówka, które raczej wywołują śmiech, niż pokazują rzetelnie historię. Natomiast przewodnicy i ich wiedza jest na coraz wyższym poziomie i bardzo rzadko zdarza się już, nagminne wcześniej, opowiadanie bajek i legend.
W Ludwikowicach Kłodzkich znajduje się niewielkie Muzeum Techniki Militarnej Molke. Można tu zobaczyć trochę sprzętu wojskowego, korytarze techniczne fabryki amunicji i słynną Muchołapkę. I ten ostatni obiekt budzi najwięcej kontrowersji, choć jego pochodzenie i przeznaczenie jest znane od dawna. Są tacy, którzy widzą w nim instalację startową dla tajnej broni nazistów, lub nawet statków kosmicznych. Prawdziwe przeznaczenie tego obiektu jest jednak banalne. To podstawa chłodni kominowej, w której zachodził proces chłodzenia wody z pobliskiej elektrowni.
W pobliskim lesie znajdziecie natomiast pozostałości licznych zabudowań. To zakład Nobel Dynamit A.G., gdzie produkowano materiały wybuchowe na potrzeby machiny wojennej III Rzeszy. Obiekt nie jest dostosowany do ruchu turystycznego i zwiedzając go na własną rękę, należy zachować ostrożność.
Twierdza Srebrna Góra to obiekt wzniesiony w latach 1765-77. Znajduje się na granicy Gór Sowich, przy Przełęczy Srebrnej, która oddziela to pasmo od Gór Bardzkich. Historia obiektu jest bardzo bogata, jednak w walkach przydała się tylko raz. Podczas oblężenia przez wojska napoleońskie w 1807 roku nie została jednak zdobyta. Twierdza zakończyła swoją przygodę z regularnym wojskiem, kiedy w 1867 roku opuścił ją ostatni żołnierz. Później służyła jako poligon doświadczalny dla artylerii i prób materiałów wybuchowych.
W połowie XIX wieku Twierdza Srebrna Góra zyskała popularność jako obiekt turystyczny. W latach 30. XX wieku funkcjonowała tu nawet restauracja. W trakcie II Wojny Światowej zorganizowano tu obiekt jeniecki.
Po wojnie obiekt niszczał i dopiero w latach 60. zaczęto przywracać go do życia dla ruchu turystycznego. Obecnie Twierdza Srebrna Góra jest jedną z najbardziej charakterystycznych atrakcji dolnego śląska i Gór Sowich. Twierdzę Srebrna Góra na pewno warto zobaczyć.
