Zamek Pilcza w Smoleniu, a właściwie ruiny zamku, to kolejne warte odwiedzenia miejsce na Szlaku Orlich Gniazd. Warownia nie jest szczególnie okazała, za to bardzo malownicza. Jej zwiedzenie zajmuje zaledwie kilkadziesiąt minut. Dzięki wdrapaniu się na zamkową wieżę można podziwiać fantastyczną panoramę okolicy. Można się tu łatwo dostać samochodem a z parkingu do warowni jest zaledwie kilka minut spaceru.
Historia zamku Pilcza w Smoleniu
Wzgórze Zamkowe, na którym znajduje się Zamek wznosi się na 486 m n.p.m. Jest jednym z najwyższych wzniesień Jury Krokowski-Częstochowskiej. Było prawdopodobnie zamieszkałe już przed nasza erą. Świadczą o tym artefakty znalezione tutaj podczas wykopalisk archeologicznych. Pierwsza, prawdopodobnie drewniana warownia, istniała tu już w XIII wieku. Co do tego historycy jednak nie są zgodni. Po spaleniu w walkach, na jej miejscu powstała niewielka forteca z wysoką wieżą. Było to prawdopodobnie w drugiej połowie XIV wieku.
Pierwsza wzmianka w materiałach pisanych o zamku pochodzi z 1394 roku. Następnie przez wieki zamek był rozbudowywany o dolne kondygnacje. Rozbudowie podlegały również zabudowania około zamkowe i podzamcze. Największe zasługi w tym zakresie ma rodzina Pileckich. Niestety ograniczona powierzchnia Wzgórza Zamkowego sprawiła, że większe prace nie były już możliwe.
Na przełomie XIV i XV wieku w warowni przebywał Biernat z Lublina. Pełnił on funkcję kapelana i lekarza. Opisywał pobyt na zamku jako bardzo ciekawy. Chwalił też bogate zbiory tutejszej biblioteki.
Potop Szwedzki
Warownia była opuszczona, kiedy w czasie Potopu Szwedzkiego doszło tu do znacznych zniszczeń. Następnie zamek miał być przeznaczony na klasztor. Nie udało się jednak doprowadzić tej idei do realizacji. Zamek ulegał dalszej dewastacji. Część jego murów rozebrano na przykład aby pozyskać materiał na budowę komory celnej w Smoleniu.
W latach czterdziestych XIX wieku zamek został uporządkowany i częściowo zrekonstruowany. W czasie tych prac odnaleziono między innymi sporo szczątków ludzkich i średniowiecznego uzbrojenia. Wskazuje to na walki, które prawdopodobnie miały tu miejsce. Nowy właściciel zbudował tu fabrykę śrutu.
Na początku XXI wieku ruiny zostały wstępnie zabezpieczone. Kolejne prace rozpoczęto w 1972 roku. Zabezpieczono wtedy warownie jako tak zwaną trwałą ruinę. W 2010 roku zamek był w tak kiepskim stanie, że ze względu na bezpieczeństwo zakazano tu wstępu. Dopiero po pracach w 2015 roku warownia została na na nowo udostępniona do zwiedzania.
Ścieżka dydaktyczna wokół zamku Smoleń
W 1958 roku Góra Zamkowa i jej najbliższe okolice zostały uznane rezerwatem przyrody. A to ze względu na ciekawą florę tego obszaru. Rośnie tu około 160 gatunków roślin naczyniowych i 60 gatunków mchów i porostów. Całość wzgórza porasta las bukowo-modrzewiowo-grabowy.
Wokół zamku przygotowano ścieżkę dydaktyczną. Znajduje się tu kilka tablic, z których możemy dowiedzieć się sporo o historii tego miejsca. Są też oczywiście informacje o spotykanej tu faunie i florze.
Zamek Pilcza w Smoleniu wewnątrz
Zamek dzieli się na trzy części – górną, wschodnią i zachodnią. Wewnątrz możemy zobaczyć pozostałości budowli w stanie dobrze zachowanych ruin. Po schodach mamy możliwość wejścia do Zamku Górnego i na zamkową wieżę. Osiowo wokół najwyższej części warowni umieszczone są dwa podzamcza. Tworzą one wspólnie tak zwany zamek dolny.
Nad warownia góruje wieża. Ma ona według różnych źródeł od 6 do 7,5 metra średnicy oraz 16 metrów wysokości. Miała ona pełnić funkcję ostatniego bastionu obrony w razie zajęcia pozostałej części zamku. Była też, i nadal jest doskonałym punktem obserwacyjnym.
Zamkowa legenda o skarbie
Istnieją legendy, mówiące o sieci korytarzy pod zamkiem. Mają być tam ukryte skarby.Wejście ma znajdować się w wykutej w zamku dolnym zachodnim studni. Podczas jej kucia przez wziętych do niewoli Tatarów, natrafiono ponoć na wydrążone przez wodę korytarze. Miały one być bardzo długie i prowadzić do kilku z pobliskich jaskiń. Rozpalało to wyobraźnię dzikich poszukiwaczy i doprowadziło do znacznych uszkodzeń. Badania wzgórza zamkowego, obejmujące również sam zamek, nie potwierdziły jednak istnienia podziemi. Są tu zaledwie dwa niewielkie schroniska skalne.
Zamek Pilcza – widok z wieży zamkowej
Widok z wieży zamkowej na Jurę Krakowsko – Częstochowską jest spektakularny. Przy dobrej pogodzie widoczność sięga kilkudziesięciu kilometrów i widać stąd na przykład Zamek w Ogrodzieńcu.
Zamek Pilcza w Smoleniu – podsumowanie
Ruiny zamku w Smoleniu to jedna z wielu budowli obronnych na Szlaku Orlich Gniazd na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej. Warto ją odwiedzić z kilku powodów. Budowla, choć niewielka, jest bardzo malownicza. Raczej nie spotkacie tam tłumów turystów i można poobcować z historią w sposób kameralny. Widok z wieży zamkowej jest bardzo fajny – cała okolica jak na dłoni. A z parkingu na zamek i z powrotem do przejścia jest zaledwie 800 metrów.
Jak dotrzeć do zamku Pilcza – mapa
Podobał Ci się wpis? Postaw mi wirtualną kawę.
A jeśli spotkamy się na szlaku, ja na pewno się zrewanżuję 😉
Planujesz urlop na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej? Zarezerwuj nocleg z Weekendowym Turystą i pomóż nam w rozwijaniu bloga!
Planujesz urlop na Jurze Krakowski – Częstochowskiej? Chcesz zobaczyć Zamek Pilcza w Smoleniu? Skorzystaj z Booking.com w celu rezerwacji noclegów. Rezerwując z naszego linka płacisz dokładnie tyle samo, a pomagasz nam w rozwoju bloga i przygotowaniu nowych, ciekawych materiałów.
Booking.comZamek Pilcza w Smoleniu – galeria zdjęć
