Time Gates – nowe życie dawnego schronu przeciwlotniczego pod Wzgórzem Kościuszki w Jeleniej Górze

Pogoda tym razem nie zachęcała do wycieczki w góry. Niskie chmury i lekki deszcz skutecznie zmieniły nam plany. Pozostała jednak góra… A konkretnie Time Gates w Jeleniej Górze, czyli Bramy Czasu. To dawny schron przeciwlotniczy pod Wzgórzem Kościuszki. Został on zmieniony przez pasjonatów w wehikuł czasu.

Do podobnych „atrakcji turystycznych” zwykle podchodzę z dużą rezerwą. Nie przepadam za tłumami, które zwykle można w takich miejscach napotkać. Jednak historia związana ze schronem przeciwlotniczym z czasów II Wojny Światowej sprawiła, że zdecydowałem się na spędzenie czasu w Jeleniej Górze. Lubię bowiem podziemia i historie z nimi związane. To doskonała propozycja na weekend w mieście, szczególnie podczas barowej pogody.

Jak dojechać do Time Gates w Jeleniej Górze

Obiekt znajduje się przy ulicy Chełmońskiego w Jeleniej Górze. Jest oznaczony oczywiście na mapach Google. Korzystając z tej pomocy, dotarliśmy na miejsce bez najmniejszych problemów. Nieopodal znajduje się także Muzeum Karkonoskie. Więc jeśli będziecie mieli trochę czasu, oczekując na godzinę wejścia do Time Gates, być może warto go spożytkować na zwiedzanie.  My zdecydowaliśmy się na inną opcję.

Time Gates w Jeleniej Górze - wejście do obiektu
Time Gates w Jeleniej Górze – wejście do obiektu

Park Miejski na Wzgórzu Kościuszki w Jeleniej Górze

Park na Wzgórzu Kościuszki to największy park w Jeleniej Górze. Jego historia sięga XVIII wieku. W 1780 roku ówczesny burmistrz miasta Johan Christoph Schönau zdecydował przekształceniu wzgórza w park miejski. Nasadzono sporo nowych roślin, wytyczono alejki i przygotowano infrastrukturę rekreacyjną. Wówczas miejsce to na chwilę zyskało żartobliwą nazwę „wzgórze sadzonkowe„. Powstała tu między innymi winnica i plantacja drzew morwowych. Bogatsi mieszkańcy Jeleniej Góry zaczęli kupować tu działki. Powstało sporo pięknych domków letniskowych. Zbudowano także restauracje i kawiarnie.

Staw w Parku na Wzgórzu Kościuszki
Staw w Parku na Wzgórzu Kościuszki

W parku postawiono też dwa pomniki. Jeden poświęcony małżonce burmistrza Fryderyce Schönau. Ten stoi w parku do dzisiaj Drugi natomiast upamiętniał samego burmistrza. Ten obecnie odnowiony znajduje się w pobliskim Muzeum Karkonoskim.



Park w XIX wieku stał się bardzo popularny wśród mieszkańców. Nauczyciele przyprowadzali tu wycieczki szkolne, organizowano zawody sportowe. Chętnie też spacerowano po pięknych alejkach. Wytyczono też plac do ćwiczeń. Czasem można było ty zobaczyć pokazy musztry w wykonaniu żołnierzy z pobliskiego garnizonu.

Pomnik poświęcony Fryderyce Schönau

Wtedy też pod Wzgórzem Kościuszki powstały pierwsze podziemia. Wykuto sporej wielkości magazyn na wino i piwo. Nad nim postawiono restaurację o nazwie Skalna Piwnica. Stała się ona błyskawicznie jednym z najpopularniejszych lokali w Jeleniej Górze.



Obecnie park, choć dość zadbany, nie prezentuje się tak dobrze, jak w latach świetności. Być może przydałoby się trochę bardziej o niego zadbać. Szczególnie o boczne alejki. Jednak całość robi bardzo pozytywne wrażenie. Duży teren rekreacyjny z miejscami do grillowania, zadbany staw i inne atrakcje doskonale spełniają zamierzenia projektantów. 

Mroczny epizod w historii Parku

Zanim jeszcze powstał park, w najwyższym punkcie Wzgórza Kościuszki znajdowała się miejska szubienica. Wykonywano tu wyroki śmierci. Wystawiane na widok publiczny zwłoki miały spełniać funkcję prewencyjną, informując o całej surowości i nieuchronności kary. Szubienica powstała już w XVI wieku i funkcjonowała aż do XVIII, kiedy to została rozebrana. Obecnie można zobaczyć jedynie pozostałe po niej fundamenty. Można też poczytać o jej historii na tablicy informacyjnej stojącej nieopodal.

Miejsce po szubienicy miejskiej
Miejsce po szubienicy miejskiej

Wreszcie wchodzimy pod ziemię

Nadeszła godzina 13 oznaczona na naszych biletach wstępu i wreszcie mogliśmy ruszyć na spotkanie z podziemiami. Niewielka na szczęście grupa sprawiła, że udało się trochę posłuchać przewodnika. Na początku trafiliśmy do wspomnianej wcześniej piwnicy. To tu przechowywano alkohole i inne wymagające chłodu produkty spożywcze na potrzeby działającej na wzgórzu restauracji. Uwagę przykuwa ciekawe sklepienie z ponumerowanymi blokami. Numeracja prawdopodobnie pojawiła się w trakcie wzmacniania obiektu na potrzeby schronu. Po rozebraniu sklepienia i wykonaniu niezbędnych prac wzmacniających, dzięki tej właśnie numeracji można było sklepienie ułożyć ponownie.

Sklepienie piwnicy na wina i piwa - Time Gates w Jeleniej Górze
Sklepienie piwnicy na wina i piwa

Największa w Polsce cewka Tesli – niestety w remoncie

Jedną z atrakcji obiektu jest największa w Polsce cewka Tesli. To wymyślone przez niedocenianego wynalazcę urządzenie generuje napięcie rzędu milionów volt. Jej działanie powoduje między innymi powstawanie efektownych błyskawic. Niestety, ze względu na panującą w podziemiach wilgoć urządzenie musi być dość często konserwowane. I dokładnie na taki moment trafiliśmy. Z pokazu więc nici… a szkoda.



Time Gates w Jeleniej Górze – atrakcje

Dalsza część zwiedzania to między innymi makieta pociągu pancernego. Nie zabrakło także opowieść o nieodnalezionym do tej pory, legendarnym „Złotym Pociągu„. Można dowiedzieć się także trochę o wykorzystaniu obiektu jako schronu przeciwlotniczego. Poznaliśmy także historię podziemi jeszcze sprzed czasów II Wojny Światowej. Przygotowano też tematyczne kąciki dotyczące zielarstwa, produkcji szkła i historii militarnej regionu. Nie zabrakło też opowieści o jakże bogatej górniczej historii tego obszaru. Moim zdaniem to doskonałe miejsce na spacer z historią dla rodzin z dziećmi. 

Walonowie i górnictwo w rejonie Dolnego Śląska - Time Gates w Jeleniej Górze
Walonowie i górnictwo w rejonie Dolnego Śląska

Schron przeciwlotniczy

Obiekt w trakcie wojny został rękoma przymusowych robotników powiększony. Pracowali tu głównie jeńcy francuscy. Przeprowadzono adaptację na schron przeciwlotniczy dla ludności cywilnej miasta. Według różnych danych miał znaleźć tu schronienie nawet do 6000 osób. Schron miał być wyposażony w wodociąg i instalacje elektryczne i sanitarne. Miało być też tu dociągnięte przyłącze telefoniczne.

Sklepienie jednej z podziemnych hal - widoczne mocowania instalacji elektrycznej
Sklepienie jednej z podziemnych hal – widoczne mocowania instalacji elektrycznej

Podczas prac przebito się najprawdopodobniej do starych XIII wiecznych wyrobisk górniczych. To przejście zostało obetonowane i zabezpieczone.

Wybetonowany korytarz schronu przeciwlotniczego - Time Gates w Jeleniej Górze
Wybetonowany korytarz schronu przeciwlotniczego

Część korytarzy zostało wybetonowanych, jednak sporo z nich pozostało w stanie surowym. Co ciekawe, na ścianach pozostały jeszcze resztki farby fluorescencyjnej. Świeci ona w ciemności, pozwalając w razie braku światła na odnalezienie drogi do wyjścia. Budowy nigdy nie ukończono, jednak skala obiektu robi wrażenie.



Po wojnie obiekt był wykorzystywany w różnych celach. Była tu między innymi pieczarkarnia, magazyn Centrali Rybnej i sporych rozmiarów dyskoteka. Obecne jego przeznaczenie jest moim zdaniem najbardziej pasujące do charakteru miejsca.

Skarby ukryte pod Wzgórzem Kościuszki w Jeleniej Górze
Skarby ukryte pod Wzgórzem Kościuszki w Jeleniej Górze

Oczywiście jak większość tego typu miejsc ze schronem pod Wzgórzem Kościuszki w Jeleniej Górze również są związana historie skarbów. Ponoć wycofujący się Niemcy ukryli w podziemiach skrzynie z bronią. Są też świadkowie, którzy twierdzą, że korytarze powinny być znacznie dłuższe niż to, co widać obecnie. Mówi się nawet o czterech kilometrach podziemnych wyrobisk. Dziś znany jest zaledwie kilometr. W 2019 roku naukowcy z Wydziału Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska w Katedrze Geofizyki Akademii Górniczo-Hutniczej prowadzili tu zakrojone na dużą skalę badania. Nie przyniosły one jednak żadnych znaczących odkryć. Więc i te historie można włożyć między podobne legendy.



Time Gates w Jeleniej Górze – krótkie podsumowanie

Time Gates w Jeleniej Górze to bardzo ciekawy obiekt zarówno ze względu na jego historię jak i obecną formę udostępniania. Moim zdaniem sprawdzi się znakomicie na wycieczkę z dziećmi. Sporo tu historii pokazanej w ciekawy, szczególnie dla najmłodszych sposób. Ja jednak mam mały niedosyt. Żałuję, że nie udało mi się odwiedzić obiektu przed adaptacją. Zdecydowanie bardziej lubię takie zwiedzanie. Mimo to uważam, że warto poświęcić godzinkę na obejrzenie zarówno tego, jak i innych ciekawych miejsc w Jeleniej Górze. Zwłaszcza, kiedy w górach kiepska pogoda.

Podobał Ci się wpis? Postaw mi wirtualną kawę.
A jeśli spotkamy się na szlaku, ja na pewno się zrewanżuję 😉

Postaw mi kawę na buycoffee.to


Wybierasz się do Jeleniej Góry? Zarezerwuj nocleg z Weekendowym Turystą!

Planujesz wyjazd do Jeleniej Góry? Chcesz zobaczyć Time Gates i park an Wzgórzu Kościuszki? Skorzystaj z Booking.com w celu rezerwacji noclegów. Rezerwując z naszego linka płacisz dokładnie tyle samo, a pomagasz nam w rozwoju bloga i przygotowaniu nowych, ciekawych materiałów.

Booking.com

Time Gates w Jeleniej Górze – galeria zdjęć

Zostaw komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Scroll to Top