Przygotowując się do jesiennej wędrówki po Górach Stołowych trafiłem na ciekawostkę. Tuż obok parkingu, na którym zostawiłem samochód podczas pętli po Białych Skałach, Kopie Śmierci i Narożniku, znajdują się bowiem pozostałości niewielkich fortyfikacji. Mam na myśli wybudowany w XVIII wieku na górze Ptak Fort Karola. Dojście tam zajmuje zaledwie kilkadziesiąt minut. Myślę, że może być fajnym uzupełnieniem dłuższej wędrówki po drugiej stronie Szosy Stu Zakrętów.
Z niewielkiego parkingu przy Białych Skałach ruszyłem niebiesko-żółto-zielonym szlakiem w kierunku Karłowa. Początek jest stosunkowo lekki, jednak po około 100 metrach zaczyna się trochę ostrzejsze podejście.
Szlak z Lisiej Przełęczy do Fortu Karola – fajny punkt widokowy
Po około 200 metrach od początku trasy doszedłem do rozwidleania. W lewo odbijają szlaki wszystkich trzech kolorów. W prawo natomiast prowadzi zielony szlak dojściowy właśnie do ruin Fortu Karola. Właściwie do tego, co z niego zostało. A pozostało stosunkowo niewiele. Trasa jest oznaczona zielono białymi trójkątami.
Na miejscu możemy zobaczyć plac między skałami o wymiarach około 10 na 14 metrów. Pełnił on rolę dziedzińca i był otoczony murem. Na środku znajduje się niewielki cokół. Oznaczono na nim kierunki geograficzne.
Tuż za nim, wykute w piaskowcu schody prowadzą nas na punkt widokowy. No i choćby dla widoku warto się tu wdrapać. Panorama okolicy jest bowiem okazała. Z Fortu Karola pięknie prezentuje się masyw Szczelińca Wielkiego, Karłów i cała przestrzeń między nimi. Punkt na szczycie jest zabezpieczony barierkami, więc bardzo bezpieczny. Pewnie czuć będą się tutaj nawet ci weekendowi turyści, którzy podobnie jak ja, odczuwają lęk wysokości.
Tuż obok punktu widokowego znajdują się pozostałości bramy i okna. To właściwie jedyny murowany fragment budowli, który ocalał do naszych czasów.
Fort Karola w Górach Stołowych – odrobina historii
Pod koniec XVIII wieku stosunki polityczne między Austrią a Prusami, mówiąc delikatnie, nie należały do najlepszych. Prusy bowiem w wyniku wojen zajęły Śląsk. W związku z tym istniało niebezpieczeństwo, że wojska austriackie będą chciały odzyskać te tereny. Król Pruski Fryderyk Wilhelm II nakazał więc budowę szeregu strażnic i fortów. Miały strzec granicy przez ewentualnym najazdem.
Jednym z nich była właśnie wybudowana w 1790 roku forteca na górze Ptak. Nazwano ją na cześć cesarza, króla Węgier i Czech oraz arcyksięcia Austrii Karola IV Habsburga. Budowniczym strażnicy był kapitan Bonawentura von Rauch. Jako budulec wykorzystano znajdujący się na miejscu w nieograniczonych ilościach piaskowiec.
Strażnica miała niewielką obsadę, składającą się zaledwie z kilku żołnierzy. Mieli oni bardziej pełnić rolę obserwatorów i informować o zbliżającym się niebezpieczeństwie, niż aktywnie odpierać ataki. Miejsce nadawało się do tego celu doskonale, ponieważ nie było tu drzew. Dzięki temu widok był znacznie lepszy niż obecnie. I to we wszystkich kierunkach.
Co ciekawe budowla miała być częścią linii obronnej powiązaną z Twierdzą Srebrna Góra. Miano wybudować również podobny fort na Szczelińcu Wielkim. To jednak nie doszło do skutku. Powstały co prawda niewielka Bateria nad Pasterką i fort w pobliskiej Szczytnej, jednak nie zostały nigdy użyte. Podobnych pozostałości w pobliskich górach jest jeszcze kilka.
W XIX wieku na górze Ptak warowania została opuszczona i zaczęła popadać w ruinę. Zarzucono również ideę budowy kolejnej fortyfikacji na pobliskim Szczelińcu. Oba punkty widokowe zostały udostępnione turystom.
Miejsce do odwiedzenia w Górach Stołowych
W czasie wędrówki po Górach Stołowych znajdziecie sporo miejsc, które warto odwiedzić. Czy Fort Karola jest jednym z nich? Odpowiedź jest trochę „psychologiczna”, czyli „to zależy”. Jeśli szukacie wielkich warowni, murów obronnych i spektakularnych historii, tu ich niestety nie znajdziecie. Jeśli szukacie fajnych widoków i krótkich szlaków, które nie zmęczą was za bardzo, to miejsce dla was.
Pozostałości fortu na górze Ptak doskonale nadadzą się na krótkie „dobicie” po pętli wokół masywu Narożnika i Białych Skał. Zresztą wracając z fortu, ze względu na wycięte drzewa, macie piękny widok właśnie na Narożnik.
Krótki spacer na górę Ptak – podsumowanie
Mi spacer z parkingu na Lisiej Przełęczy na górę i z powrotem zajął zaledwie 25 minut. Przeszedłem, wow, aż 633 metry. Zapewniam, każdy da radę. Choć spacer nie był długi, dał trochę frajdy po powrocie z wędrówki do jednej z najbardziej rozpoznawalnych atrakcji Gór Stołowych, czyli Skalnej Czaszki.
Zapis trasy – Fort Karola
Podobał Ci się wpis? Postaw mi wirtualną kawę.
A jeśli spotkamy się na szlaku, ja na pewno się zrewanżuję 😉
Planujesz urlop w Górach Stołowych? Zarezerwuj nocleg z Weekendowym Turystą i pomóż nam rozwijać bloga!
Planujesz wypoczynek w Górach Stołowych? Chcesz zobaczyć Fort Karola? Skorzystaj z Booking.com w celu rezerwacji noclegów. Rezerwując z naszego linka płacisz dokładnie tyle samo, a pomagasz nam w rozwoju bloga i przygotowaniu nowych, ciekawych materiałów.
Booking.comGaleria zdjęć – Fort Karola
